ACE: ook wel bekend als Angiotensine Converting Enzyme, kan helpen om de diagnose sarcoϊdose (de ziekte van Besnier-Boeck-Schaumann) te stellen.
De test bepaalt de hoeveelheid Angiotensine Converting Enzyme (ACE) in het bloed. ACE is een enzym, dat vooral betrokken is bij de regulatie van de bloeddruk. Het wordt in het hele lichaam gemaakt, maar is vooral in de longen aanwezig. Verder hebben veel, maar zeker niet alle, patiënten met actieve sarcoϊdose een verhoogde en ACE-waarde.
Sarcoϊdose is een chronische ziekte met onbekende oorzaak en verloop. Het hele lichaam kan aangetast zijn, maar de ziekte openbaart zich het vaakst in de longen. Mogelijk speelt een genetische aanleg mee bij deze ziekte, die gewoonlijk voorkomt bij jong-volwassenen (20-40 jaar) en even vaak bij mannen als bij vrouwen.
De ziekte wordt gekenmerkt door zogenaamde 'granulomen', kleine opeenhopingen van ontstekingscellen. Door vergrote lymfeklieren tussen de longen en soms verdichtingen in de long zelf is de ontsteking vaak zichtbaar op een en röntgenfoto van de longen. Sarcoϊdose is een aandoening waarbij ontstekingen ontstaan in verschillende delen van het lichaam, vooral in de longen, de lymfklieren, de huid, de ogen en de gewrichten. Ter plaatse verzamelen zich vele witte bloedcellen die zich ophopen in kleine knobbeltjes. Deze weefselknobbeltjes worden granulomen genoemd.
Algemene klachten zijn:
- koorts
- gewichtsverlies
- nachtzweten
- vermoeidheid
Verder zijn de klachten afhankelijk van de organen waar de granulomen zich bevinden.
Concentreert de ziekte zich in de longen dan leidt het tot klachten als:
- kortademigheid
- chronische hoest
Bij aantasting van gewrichten leidt het tot:
- gewrichtspijn
Bij aantasting van de lymfeklieren:
- opzwellen van lymfeklieren in de lies en/of hals
Bij granulomen in de ogen ontstaan:
- oogproblemen
Een ACE-bepaling alleen is voor het stellen van de diagnose sarcoϊdose niet genoeg. Bij gezonde mensen is de hoeveelheid ACE in het bloed ongeveer 12-86 U/l. Bij circa 15 % van de sarcoϊdose patiënten is de ACE-waarde niet verhoogd. Normale waarden worden ook gezien bij longtuberculose en longfibrose, ziekten waarvan de symptomen lijken op die van sarcoϊdose.
Verhoogde waarden komen van nature voor bij jonge mensen (jonger dan 20 jaar). Op oudere leeftijd daalt de concentratie ACE naar een stabiel laag niveau. Een verhoogde en ACE-waarde kan voorkomen bij sarcoϊdose (maar niet altijd) en ook bijvoorbeeld in geval van een verhoogde schildklierwerking, (hyperthyreoϊdie), suikerziekte (Diabetes Mellitus), roken en alcoholisme.
Bij granulomen, kleine bulten onder de huid of bij een aanhoudende hoest kan er aan de aandoening sarcoϊdose worden gedacht. Bij sarcoϊdose is meestal het ACE in het bloed verhoogd. Er zijn echter meer testen nodig om deze diagnose te kunnen stellen. Vaak zal de dokter ook een longfunctieonderzoek en een lysozymtest aanvragen. Verhoogde ACE waarden kunnen ook voorkomen bij een verhoogde schildklierwerking, suikerziekte en alcoholisme.
Een verlaagde ACE-waarde komt voor bij een slechte schildklierfunctie, bij aanwezigheid van longtumoren en na het toedienen van en ACE-remmers (middel tegen hoge bloeddruk).
Terug naar overzicht